هوش مصنوعي و بازاريابي ديجيتال

هوش مصنوعي و بازاريابي ديجيتال

هوش مصنوعي چيست؟

هوش مصنوعي يا AI مجموعه‌اي از فناوري‌هايي است كه كامپيوترها را قادر مي‌سازد تا بتوانند وظايف پيچيده‌تري را انجام دهند. به طور مثال، بتوانند ببينند، زبان گفتاري و نوشتاري را درك كنند، داده‌ها را تحليل كنند، و حتي تصميم‌گيري كنند. هوش مصنوعي از نظر سطح توانايي به سه گروه زير تقسيم مي‌شود:

  • هوش مصنوعي محدود: نوعي از هوش مصنوعي است كه بر روي انجام كاري خاص يا حوزه‌اي خاص تمركز دارد. مثل الكساي آمازون و سيري اپل.
  • هوش مصنوعي عام: نوعي از هوش مصنوعي است كه كارهاي متنوعي را انجام مي‌دهد و بسيار شبيه به توانايي انسان است. مي‌تواند ياد بگيريد، فكر كند و اقدام كند.
  • ابر هوش مصنوعي: هوشي مصنوعي است كه توانايي‌هايش فراتر از توانايي انسان است زيرا، قادر به يادگيري سريع است و سرعت يادگيري آن آنقدر بالاست كه از انسان‌ها پيشي مي‌گيرد. اين هوش مصنوعي، از خودآگاهي نيز برخوردار است به اين معني كه احساسات را درك مي‌كند و مي‌تواند واكنش‌هاي احساسي نشان دهد.

استفاده گوگل از هوش مصنوعي

گوگل همانند بسياري از شركت‌هاي ديگر، در سالها‌ي اخير تلاش كرده است از هوش مصنوعي در حوزه‌هاي زيادي استفاده كند، اما آنچه هم اكنون بيش از همه مورد توجه بازارياب‌ها قرار گرفته است، AI Overviews است. اما AI Overviews چيست؟

هنگام استفاده از موتور جستجوي گوگل، احتمالاً هنوز به نتايج AI Overviews برخورد نكرده‌ايد زيرا اين قابليت فقط در آمريكا و چند كشور ديگر از جمله هند، ژاپن و غيره ارائه مي‌شود و تا آخر سال در ساير كشورها نيز پياده‌سازي خواهد كرد. در حال حاضر، موتور جستجوي گوگل، ليستي از وب‌سايت‌ها را به كاربرانش نشان مي‌دهد كه كاربر بايد روي اين ليست‌ها كليك كند و به سايت مورد نظر خودش برسد. با استفاده از AI Overviews، در نتايج جستجوي گوگل، محتوايي توسط هوش مصنوعي توليد مي‌شود و به كاربران نشان داده مي‌شود. در شكل زير مثالي از نتيجه جستجوي كليد واژه “بهترين كفش براي پياده‌روي” با استفاده از AI Overviews را مشاهده مي‌كنيد.

هوش مصنوعي و بازاريابي ديجيتال

تاثير هوش مصنوعي بر بازاريابي ديجيتال

تاثير هوش مصنوعي بر بازاريابي ديجيتال بسيار گسترده خواهد بود اما در اين مقاله ما در مورد اثر هوش مصنوعي بر روي سئو صحبت خواهيم كرد. استفاده از هوش مصنوعي در موتورهاي جستجو، تحولي عظيم در سئو خواهد بود. همان‌طور كه فيچر اسنيپت‌ (Featured Snippets) باعث تحول در جستجو شدند، استفاده از AI Overviews هم تحولي بزرگتر در جستجوي مشتريان خواهد بود. متخصصان بازاريابي ديجيتال، فيچر اسنيپت‌ها را رتبه صفر (Rank 0) مي‌دانند. در مورد AI Overviews هم چنين خواهد بود.

رتبه صفر، باعث كاهش كليك بر روي نتايج موتورهاي جستجو خواهد شد كه به آن جستجوي بدون كليك (Zero Click Search) مي‌گويند. جستجوي بدون كليك در حال افزايش است و در سال 2024، بيش از 58 درصد جستجوها، بدون كليك بوده‌اند (شكل زير را ملاحظه كنيد-منبع). گوگل معتقد است كه استفاده از AI Overviews باعث افزايش كليك بر روي وب‌سايت‌ها مي‌شود زيرا كاربران، اطلاعات اوليه دريافت مي‌كنند و كاربران با كيفيت‌تري به وب‌سايت شركت‌ها مراجعه خواهند كرد. هر چند برخي از متخصصان به اين ادعاي گوگل با ديد ترديد نگاه مي‌كنند و معتقدند كه گاهي AI Overviews نمي‌تواند محتواي خوبي توليد كند يا حتي ممكن است محتواي وب‌سايت‌هاي ديگر را بگيرد و بدون رفرنس دادن به آن سايت، آن محتوا را به كاربران خود نشان دهد، بنابراين، كاربر با برند شركت مورد نظر آشنا نخواهد شد.

هوش مصنوعي و بازاريابي ديجيتال

بنابراين، انتظار مي‌رود، استفاده از AI Overviews ترافيك ارگانيك وب‌سايت‌ها را بين 25 تا 50 درصد كاهش دهد. فرض كنيد مشتري به دنبال جستجوي كليدواژه “تاثير مصرف قهوه بر روي سلامتي” است. اين مشتري به راحتي با AI Overviews پاسخ خود را دريافت خواهد كرد و به سايت فروشگاه‌ها مراجعه نخواهد كرد. زيرا AI Overviews به اين مشتري را به صورت خلاصه و دقيق پاسخ خواهد داد.

آيا عصر سئو به پايان رسيده است؟

فعلاً پاسخ به اين سوال دشوار است. اما قطعاً مي‌توان ادعا كرد كه ماهيت سئو تغيير كرده است. زيرا ماهيت موتورهاي جستجو تغيير كرده است. با عبارتي بهتر، موتورهاي جستجو به “موتورهاي پاسخ” تبديل خواهند شد. اين موتورها بايد قادر باشند، پاسخ‌هايي صحيح و دقيق به كاربران خود ارائه دهند. لذا، موتورهاي جستجو صرفاً به كليد واژه‌ها، لينك‌ها و متا تگ‌ها نگاه نمي‌كنند. بلكه سعي مي‌كنند نيت و قصد كاربران خود را درك كنند و بر اساس آن، اطلاعات را از چندين منبع دريافت، آن را تحليل و به صورت خلاصه‌شده به كاربران خود پاسخ دهند.

نكات مهم سئو در عصر هوش مصنوعي

همان‌طور كه گفتيم، با ورود هوش مصنوعي به حوزه بازاريابي ديجيتال، سئو نيز متحول خواهد شد. لذا شركت‌ها بايد نكات زير را مورد توجه قرار دهند:

  • پايش مستمر الگوريتم‌هاي هوش مصنوعي: با توجه به اين كه الگوريتم‌هاي هوش مصنوعي دائماً در حال تكامل هستند، بازارياب‌ها بايد دائما تغييرات ايجاد شده در فناوري‌ها و الگوريتم‌هاي هوش مصنوعي و اثرات آنها را بر روي سئو تحليل كنند.
  • تمركز بر نيت مشتريان: همانطور كه گفتيم، موتورهاي جستجو با موتورهاي پاسخ تبديل خواهند شد. بنابراين، در بازاريابي ديجيتال بايد بر روي نيت مشتريان در جستجوي اطلاعات متمركز شويم. به طور مثال، نيست جستجوي اطلاعات دو كليد واژه “مقايسه سامسونگ و اپل” با “نزديك‌ترين فروشگاه اپل” متفاوت است.
  • استفاده از روندهاي در حال ظهور: روندهاي جديدي در حال ظهور است. به طور مثال، استفاده از جستجوي صوتي در حال افزايش است. بنابراين، بايد عبارات و كليدواژه‌هاي زبان طبيعي را در توليد محتوا مورد توجه قرار دهيد.
  • محتواي متنوع: هوش مصنوعي گوگل، محتواي غني و متنوع را ترجيح مي‌دهد. بنابراين بايد از محتواي‌هاي متنوع (متن، تصوير، صوت، ويدئو و غيره) استفاده كنيد. دقت كنيد كه خودتان محتوا توليد كنيد و به محتواي توليد شده توسط ديگران اتكا نكنيد.

درباره اسفيداني

دكتر محمدرحيم اسفيداني، دكتراي بازاريابي و عضو هيات علمي دانشكده مديريت دانشگاه تهران است. ايشان در حوزه بازاريابي و فروش تخصص دارند و كتاب‌هاي مديريت رفتار مصرف‌كننده، بازاريابي صنعتي، اصول بازاريابي، فروش در جهان معاصر، استعاره‌هاي ديداري در تبليغات و غيره از جمله آثار ايشان است.